Климатска адаптација

Во 2024 година, глобалната просечна температура се искачи за 1,5 °C [2,7 °F] над прединдустриското ниво за прв пат, одбележувајќи ја најжешката евидентирана година и продолжува со вознемирувачки тренд во кој 24 од најжешките години се случија од 2000 година ⁽¹⁾. Оваа шема се очекува да забрза, при што глобалната просечна температура се очекува да се зголеми за 2 °C [3,6 °F] или повеќе до 2050 година, доколку се спроведат сите моментални политики ⁽²⁾. Според Меѓународната агенција за енергија (IEA), секој пораст на глобалните температури од 1 °C [1,8 °F] резултира со зголемување од 25% во деновите на глобално намалување на степените (CDD). CDD се мерка за тоа колку и колку долго надворешната температура надминува одредена основна линија, обично 18 °C [64,4 °F], што имплицира значително поголема потреба за ладење понатаму.

До 2050 година, се очекува речиси 1.000 градови да се соочат со просечни летни максимални температури од 35 °C [95 °F] или повеќе, што е повеќе од 354 градови денес, ставајќи 1,6 милијарди урбани жители на ризик од екстремна топлина — зголемување од 800% ⁽³⁾. Оваа ескалирачка топлина ќе ги наруши екосистемите, ќе ги затегне здравствените системи и ќе наметне сериозни оптоварувања на глобалните економии. Топлотниот стрес се предвидува да го намали глобалното работно време за 2,2% до 2030 година, што е еквивалентно на губење на 80 милиони работни места со полно работно време ⁽⁴⁾. Во моментов, смртните случаи поврзани со топлина сочинуваат речиси половина милион смртни случаи годишно, бројка што веројатно дополнително ќе се зголеми поради стареењето на населението и брзата урбанизација ⁽⁵⁾. На пример, градовите како Делхи и Карачи доживуваат зголемена фреквенција на смртоносни топлотни бранови кои одземаат илјадници животи и несразмерно ги погодуваат ранливите популации, вклучително и постарите лица ⁽⁶⁾.

Во свет кој станува сè пожежок, зградите ќе играат клучна улога во заштитата на јавното здравје и одржувањето на продуктивноста. Архитектонските дизајни, изборот на материјали за портмоне на зграда и усвојувањето на ефикасни системи за ладење ќе станат критични.

За да се намали зголемувањето на сончевата топлина, идните дизајни ќе интегрираат карактеристики, како што се тремови, решетки, тенди, перки и ролетни. Стратешката градежна ориентација и вегетативните решенија, како што се зелените покриви и живите ѕидови, ќе ја подобрат изолацијата и ќе ја минимизираат апсорпцијата на топлина. Уредувањето на земјиштето со листопадни дрвја и урбано позеленување ќе го подобри протокот на воздух, ќе обезбеди сезонско засенчување и ќе ги намали амбиенталните температури за неколку степени. Меѓутоа, балансирањето на естетската привлечност со енергетската ефикасност останува предизвик. Визуелните размислувања повеќе не треба да ги засенуваат практичните карактеристики, како што се структурите за создавање сенки ⁽⁷⁾.

Материјалите на портмоне на зграда исто така ќе играат сè поважна улога. Материјалите со висока топлинска маса, како што се каменот и земјата, кои вообичаено се користат во традиционалните згради во медитеранските и северноафриканските региони, природно ги регулираат температурите во затворените простории и ја намалуваат зависноста од механичкото ладење ⁽⁷⁾. Иновативните материјали, како вакуумски изолациски панели, силика аерогел и напредни премази со рефлектирачки својства ги поместуваат границите на ефикасноста. Овие технологии овозможуваат потенка изолација со до пет пати поголема ефикасност од традиционалните материјали.

И покрај веројатното усвојување на овие мерки за пасивно ладење, побарувачката за активни системи за ладење способни да се прилагодат на екстремните временски услови допрва треба да се зголеми ширум светот, поттикната и од економиите во развој и од развиените економии. Во економиите во развој, зголемените приходи и подобрениот пристап до електрична енергија ќе го забрзаат усвојувањето на климатизацијата. Во развиените економии — често во поумерените региони — зголемувањето на температурите и усвојувањето на топлотни пумпи, кои можат да обезбедат ладење кога работат обратно, ќе ја зголемат потребата за струја. Следствено, ладењето станува најбрзо растечката употреба на енергија во зградите. Според IEA, глобалната побарувачка за енергија за ладење на просторот се очекува да се зголеми повеќе од тројно до 2050 година, трошејќи онолку електрична енергија колку што користат Кина и Индија денес заедно ⁽⁷⁾. Овој пораст на побарувачката ја нагласува итната потреба за паметни стратегии за ладење, како што се изградба на вечерно ладење и енергетски ефикасни решенија за ладење.